Beter laat dan nooit

Kamerlid Renaat Landuyt krijgt in De Standaard van vandaag behoorlijk wat ruimte om aan te kondigen dat hij een wetsvoorstel indient “om vrijspraken in de KB Lux-affaire in de toekomst te vermijden”. Hij stelt meer bepaald voor de principes over nietigheid die in het burgerlijk recht van toepassing zijn, over te nemen in het strafrecht. Procedurefouten zouden dan veel minder dan nu het geval is, ertoe (kunnen) leiden dat een beklaagde vrijuit gaat omdat het onderzoek nietig is.

Beter laat dan nooit gelijk: al op 25 maart 1998 diende ik een gelijkaardig wetsvoorstel tot wijziging van artikel 407 van het Wetboek van Strafvordering in (Kamer 1469/1 -97/98). Het doel ervan: vermijden dat een schending van vormvoorschriften in de strafprocedure tot nietigheden leidt, wanneer noch het openbaar belang noch de belangen van de verdachte geschaad zijn. Met andere woorden: formalisme, kommaneukerij bestrijden. Ook toen al – bijna dertien jaar geleden – leefde er bij de bevolking heel wat ergernis over gevallen van mislukte strafvervolging omdat de vormvoorschriften niet waren nageleefd. Daarom stelde ik voor het Wetboek van Strafvordering aan te vullen en de rechter de mogelijkheid te geven rekening te houden met de ernst van het verzuim en met het nadeel dat het veroorzaakt. Of dit ertoe zou leiden dat vrijspraken in de KB Lux-affaire in de toekomst onmogelijk zouden zijn, laat ik in het midden. In een rechtsstaat is het aan de onafhankelijke rechter om te oordelen.

“Als het zo eenvoudig is, waarom is dat al niet eerder veranderd?”, vraagt de journalist van De Standaard aan Renaat Landuyt. Het is een vraag die ik mij ook stel. De toenmalige meerderheid, waarvan Renaat Landuyt deel uitmaakte, vond het niet nodig mijn wetsvoorstel te agenderen, laat staan goed te keuren.