Over wetten en worsten: de heffing op bedrijfswagens

"Met wetten is het als met worsten: je kunt maar beter niet zien hoe ze worden gemaakt." Het is een bekend citaat van Otto von Bismarck. De regering-Di Rupo I lijkt bij momenten één grote worstenfabriek. Een mooi voorbeeld is de wet die de nieuwe heffing op bedrijfswagens regelt: nog geen maand oud, maar alweer voor herziening vatbaar verklaard.

Het is een klassieker: een wetsontwerp Diverse Bepalingen bevat enkele kleine wetswijzigingen en wordt door de regering, na advies van de Raad van State, ingediend bij het parlement voor behandeling met hoogdringendheid. De Kamerleden van de meerderheidspartijen dienen vervolgens een hele reeks amendementen in die fundamentele hervormingen kunnen bevatten. De wet op het bankgeheim werd zo aangepast, alsook, eind vorig jaar, de hele reeks belastingverhogingen en de beperkte pensioenhervorming. Het is in dit land, waar men elkaar niet meer vertrouwt, de enige manier om een compromis door het parlement te krijgen: op het einde is er één stemming nodig, en moeten de partners gelijk oversteken.

Dat de amendementen in feite door de regering worden opgesteld, dat de Kamerleden van de meerderheid (op enkele uitzonderingen na) nauwelijks de inhoud en gevolgen ervan kennen, dat het advies van de Raad van State niet moet worden gevraagd, en vooral… dat de oppositie geen tijd krijgt om dit degelijk te controleren – onder meer door advies in te winnen bij experts - neemt de regering er graag bij. Het land bijeen houden met draken van institutionele en socio-economische compromissen lijkt belangrijker dan een degelijke wetgeving, gebaseerd op duidelijke keuzes ...

De bedrijfswagens, bijvoorbeeld …

Een mooi voorbeeld van de gevolgen zien we vandaag in de wet die de heffing op bedrijfswagens regelt. Tot voor de nieuwe wet werd deze heffing enkel gebaseerd op de ecologische voetafdruk van de wagen, met name de CO2-uitstoot. Met de nieuwe wet vermindert men de impact van die CO2-uitstoot, en baseert men zich vooral op de catalogusprijs, inclusief opties, zonder de (vrijwel altijd) toegekende kortingen. Op die manier worden nieuwe bedrijfswagens nog een extra stuk duurder dan minder schone wagens, laat staan tweedehandswagens.

Terwijl ons land nu tweedehandswagens exporteert, dreigen we zo een importland te worden voor tweedehandswagens, die ouder en minder milieuvriendelijk zijn: de gemiddelde leeftijd van ons wagenpark is nu 4,6 jaar, terwijl dat in Nederland bijna het dubbele is.
Bovendien is dit regelrechte contractbreuk voor wie eerder een duurdere, maar properder wagen kocht: de eerste populaire hybride wagen (de Toyota Prius) was bij introductie een stuk duurder dan een gewone wagen. Wie zo’n propere wagen kocht, wordt nu door Di Rupo I – naar eigen zeggen de meest groene regering – afgestraft.

De nieuwste, milieuvriendelijkste, maar daardoor ook duurdere wagens (elektrische wagens en plug-in hybrides) krijgen zo in ons land geen kans. Om nog maar te zwijgen over het feit dat deze belastingverhoging nog maar eens een verhoging van de lasten op arbeid betekent. Want of we het nu graag willen of niet: bedrijfswagens zijn een deel van de verloning geworden, ook al door de slechte compromissen uit het verleden. Onze positie als wereldkampioen in het heffen van belastingen op arbeid komt, met sp.a , CD&V en Open Vld aan het roer, zeker niet in het gedrang.

Maar vooral: een belasting zorgt steeds voor een gedragswijziging. In dit geval voor een verschuiving naar vuilere, goedkopere en tweedehandswagens. Niet alleen de consument/werknemer immers, maar ook de autosector past zich uiteraard aan. Zo worden bijvoorbeeld de kortingen in een nieuwe catalogusprijs geïntegreerd. Niet naar de zin van de regering natuurlijk, die onvoldoende rekening hield met die gedragsveranderingen en daardoor haar prognose van 200 miljoen extra inkomsten moet bijstellen.

Ik ondervroeg minister Vanackere hierover, die aangaf de maatregel “snel te zullen bijstellen”. Mensen die nu op het autosalon een nieuwe wagen aan het kiezen zijn, weten dus niet wat ze zullen moeten betalen. Aankondigen dat je een maatregel die nog geen maand in voege is zal bijstellen, dat is je reinste rechtsonzekerheid creëren voor bedrijven en werknemers! Niemand weet nog hoeveel hij/zij zal verdienen of zal moeten betalen.

Belastingsregering

Een zoveelste flater op rij voor deze blunderende belasting- en minderheidsregering, na de uitschuivers inzake de opslag voor de koning en voor de ministers, de felicitaties aan Kabila, de beperking van middelen voor terugkeer van illegalen, na het opzijschuiven van de wet op tweetaligheid van topambtenaren, na het almaar vergroten van het gat in de begroting. Goed bezig, Di Rupo I …