Maddens kan gerust zijn

Volgens Bart Maddens "lijken de Vlamingen terug te krabbelen" bij de toepassing vanhun "assertiviteitsstrategie" (De Morgen 13/1).

Het is goed dat de politicoloog de vinger aan de pols houdt, maar zijn vrees is, deels door onvolledige informatie, ongegrond. Van terugkrabbelen is geen sprake, zoals ik voor elk van de drie aangehaalde componenten aantoon.

1. Bevoegdheidsoverschrijding

Maddens verwijt de Vlaamse regering dat ze geen belangenconflict heeft ingeroepen tegen de federale begroting en/of de programmawet. Of het belangenconflict het effectiefste instrument is om een bevoegdheidsoverschrijding tegen te gaan, zoals hij stelt, is niet zeker. Het schort de besluitvorming enkel op en na afloop kan de federale regering de bestreden maatregel ongewijzigd goedkeuren. Het Grondwettelijk Hof daarentegen kan bevoegdheidsoverschrijdende maatregelen vernietigen. Definitieve vernietiging lijkt effectiever dan tijdelijke opschorting.

Hoe dan ook, ik kan Maddens geruststellen: de Vlaamse administratie kreeg de opdracht alle wetten, dus ook de federale begroting, op mogelijke bevoegdheidsoverschrijding te screenen. Het komt de Vlaamse regering toe zich te beraden over de wenselijkheid vernietigingsberoep aan te tekenen.

Bevoegdheidsoverschrijding is overigens niet per definitie belangenbeschadiging en niet elke overschrijding weegt even zwaar. Het komt er daarom op aan de conflictprocedures gericht in te zetten. De Vlaamse regering zal even assertief blijven zoals ze geweest is toen ze - met goed gevolg, zoals Maddens opmerkt - besliste een belangenconflict in te roepen tegen een ontwerpbesluit van minister Milquet dat onvoldoende rekening hield met de problemen van de Vlaamse arbeidsmarkt.

2. Maximale invulling eigen bevoegdheden

Maddens schrijft dat van de aanvullende kinderbijslag en de hospitalisatieverzekering - die, ter herinnering, op uitdrukkelijk verzoek van de N-VA in het regeerakkoord zijn aangekondigd - niet veel meer vernomen is. Dat de Vlaamse regering niet communiceert, betekent niet dat zij niet werkt. Vorige week heeft de 'kern' van de Vlaamse regering het plan van aanpak van het 'vernieuwd sociaal beleid' vastgelegd, waar beide initiatieven deel van uitmaken. Het basisdecreet sociale bescherming zal tegen het einde van het jaar klaar zijn. Daarna komt het decreet over de kinderbijslag, waarvan de uitvoering in de loop van volgend jaar zal beginnen. De hospitalisatieverzekering moet tegen het einde van de regeerperiode een feit zijn. Wij hebben trouwens van meet af aan gezegd dat er vóór 2011 geen budgettaire ruimte was voor beide nieuwe sociale maatregelen.

3. Geen begrotingsoverschotten

Maddens twijfelt aan "de weigering om bij te springen voor de federale begroting". Bijspringen voor de federale begroting heeft nog geen enkele Vlaamse regering gedaan. Wel zijn in het verleden op verzoek van de federale regering extra begrotingsoverschotten geboekt. Ze zijn gebruikt om schuld af te bouwen of reserves aan te leggen. Schuldafbouw en reservevorming doen het financieringstekort van de gezamenlijke overheid dalen, maar vullen geen gaten in de federale begroting.

Deze Vlaamse regering zal niet ingaan op vragen van de federale regering om een extra inspanning te doen. Van 2011 tot en met 2014 "realiseren we een begrotingsevenwicht maar geen overschotten", staat op verzoek van de N-VA letterlijk in het regeerakkoord. Alles wat boven de nullijn uitkomt, gaat naar noodzakelijk Vlaams beleid, zoals grensverleggend sociaal beleid. Maddens heeft daar nu al twijfels over. Ik heb geen reden om eraan te twijfelen dat alle regeringspartijen het regeerakkoord zullen honoreren.