Voor een cleane samenleving

Met drugs omgaan vraagt een drietrapsaanpak: preventie, mensen die toch aan de drugs zijn ervan af helpen, streng optreden tegen producenten, invoerders en dealers.

Misschien is het de stress van de aankomende verkiezingen die maakt dat drugs zoveel in de aandacht komen. Na het pleidooi van SP.A voor het legaliseren van cannabis, wil econoom Paul De Grauwe nog verder gaan. Hij pleit onomwonden voor het legaliseren van alle drugs.

Een idee dat ik onbegrijpelijk vind, niet alleen als politicus maar meer nog als ouder van jonge kinderen. Welk signaal geven we als maatschappij als je straks in de openbare snuifshop terechtkan voor je dagelijkse dosis cannabis, cocaïne, speed, heroïne, ecstasy, mescaline of crystal meth. We geven een signaal dat drugs oké zijn, met alle gevolgen van dien. Het idee is niet alleen onbegrijpelijk, het is ook gebaseerd op foute veronderstellingen. Het is ‘maar’ een jointje, de war on drugs is verloren, door te legaliseren verminder je de criminaliteit... zijn een paar van de argumenten die de voorstanders van legalisering aanhalen.

Drogredenen

Laten we beginnen met ‘het is maar een jointje’. Volgens de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD) is het risico op een hartinfarct groter na het gebruik van cannabis, inhaleren cannabisgebruikers meer van hun ‘sigaret’ dan andere rokers en heeft het gebruik bij pubers een grote invloed op de ontwikkeling van de hersenen met als gevolg een groter risico op psychose en schizofrenie.

Tot zover de illusie dat het ‘maar’ een jointje is en dan hebben we het niet over de gevolgen van andere drugs, maar iedereen die ooit Trainspotting heeft gezien kent de gevolgen van heroïnegebruik.

Het tweede argument, de daling van de criminaliteit, is evenzeer een illusie. Vergelijk met sigaretten: de Europese Commissie gaat ervan uit dat er voor minstens 10 miljard euro accijnzen verloren gaan door de illegale handel in sigaretten. Als er een markt bestaat voor illegale sigaretten, waarom zou die dan niet meer bestaan voor drugs?

Volgens De Grauwe moet je de accijnzen laag genoeg houden om de criminelen te ontmoedigen. Dus de overheid moet niet alleen drugs verkopen, ze moet dit ook doen tegen democratische prijzen. Kwestie van de drempel tot je eerste lijntje zo laag mogelijk te houden. Volgens gezondheidseconoom Lieven Annemans kost roken alleen al de staat (ondanks de accijnzen) 3 miljard euro per jaar.

Drugs legaliseren betekent middelen die uiterst schadelijk zijn voor de gezondheid tegen een lage prijs aanbieden en zal niet leiden tot minder maar tot meer menselijke drama’s. Om nog te zwijgen van de gevolgen (van in de moederschoot) voor een kind van wie de ouders verslaafd zijn.

Een aanpak die kan werken

Wat moet er dan wel gebeuren? Voorkomen waar kan, helpen waar nodig en bestraffen waar moet, dat zijn de pijlers van een geïntegreerd drugsbeleid.

Zoals in Zweden moet preventie de eerste en belangrijkste stap zijn. Voorkomen dat iemand met drugs begint, heeft een positieve invloed op alle aspecten van de problematiek. Geen gevaar op problematisch gebruik, geen nieuwe klant voor de dealers. Maatregelen waar we nog meer op moeten inzetten. Het voorstel van De Grauwe is een klap in het gezicht van preventiewerkers die uitstekend werk verrichten om mensen weer clean en gezond te krijgen.

Gebruikers moeten we helpen om van hun gewoonten af te raken en zo snel mogelijk. Als we wachten tot gebruik problematisch wordt, is het vaak al te laat. Als druggebruik wordt opgemerkt op school, door hulpverleners, zelfs door de politie, dan moet dat leiden tot actie. We kunnen het ons als maatschappij niet veroorloven dat mensen de beste jaren van hun leven weggooien, omdat ze verslaafd zijn. We mogen drugsgebruikers niet aan hun lot overlaten. In een aparte drugskamer binnen justitie kan een gespecialiseerde magistraat de gepaste sanctie en een behandelingstraject toewijzen.

Maar we mogen ook niet blind blijven voor de gevolgen van drugsgebruik voor de bevolking. Overlast door drugsgebruikers moet aangepakt worden en misdrijven moeten bestraft worden, ook met celstraffen. Dit betekent dat gevangenissen uitgerust moeten zijn om met drugsgebruikers om te gaan en dat ook gevangenen op een veilige manier moeten kunnen ontwennen.

Tegen producenten, invoerders en dealers van drugs kan niet hard genoeg worden opgetreden. De inspanningen van douane, parket en politie om de handel in illegale drugs aan te pakken, krijgt dan ook onze volle steun. Elke drug die nooit aangeboden wordt is een overwinning.

Door deze drie principes consequent toe te passen, zal het illegale drugsgebruik teruggedrongen worden. Door daarop in te zetten zullen drugs geen aanvaardbaar iets worden en kunnen we de strijd tegen illegale roesmiddelen opdrijven zonder de gebruiker de schuld te geven van alles.

Op die manier herleiden we drugs tot wat ze werkelijk zijn: een probleem voor iedereen die ermee in contact komt.

Meteen wordt ook duidelijk wat ze nooit mogen zijn: roesmiddelen die door de overheid tegen een gunstige prijs verkocht worden aan iedereen die er zin in heeft.