U bent hier
Homo's en moslims
In Knack van vorige week stelt Gerrit Komrij dat hij homo-af zou willen worden. De schrijver mist de verontwaardiging die zijn geaardheid ooit opriep in de samenleving. Hij voelt zich niet langer lid van een Gideonsbende van uitverkorenen die een restant van het Romeinse Rijk overeind houden in de periode van het christendom. Homoseksualiteit is te banaal geworden: 'Het is nu vadertje en moedertje spelen. De homo's van nu zijn het beste geneesmiddel tegen homoseksualiteit.'
Wat verder in dezelfde Knack illustreert Hans Geybels, oud-woordvoerder van kardinaal Danneels en huidig hoofd van het communicatiecentrum van de Vlaamse Jezuïeten, ongewild waar Komrij het over heeft. Volgens Geybels veroordeelt de katholieke kerk homoseksualiteit niet op zich, maar iedere seksuele handeling die niet gericht is op voortplanting. Hij wijst er bovendien op dat er in het evangelie niets over homoseksualiteit staat en dat je er als christen dus alleen maar heel voorzichtig kan over spreken. Dat klonk in de kerk inderdaad ooit wel anders.
Komrij zou zich in zijn bittere overtuiging allicht nog veel meer versterkt voelen door de lectuur van Dag Allemaal van dezelfde week. Het blad brengt een interview met ene Freddy en ene Rony. Beide heren vertellen daarin dat ze vroeger getrouwd waren met een vrouw omdat homo zijn nu eenmaal niet hoorde, maar dat ze uiteindelijk uit de kast kwamen en nu al jaren gelukkig samen zijn. Dat is hen ook van harte gegund, maar het is wel opmerkelijk dat het grootste Vlaamse familieblad - bij uitstek gelezen door senioren - hun verhaal zonder schroom brengt, inclusief de mededeling van de betrokkenen dat 'de seks zoveel beter is'.
Beterschap lijkt er dus niet meteen in te zitten voor Komrij. Tenzij hij zich zou bekeren tot de islam, want dan wordt zijn geaardheid op slag weer een grote uitdaging. Op 10 oktober 2009 stierf in Antwerpen Layla Hachichi een gruwelijke dood. Ze bezweek na een uit de hand gelopen islamitisch zuiveringsritueel dat haar van haar 'psychische problemen' moest verlossen. De gerechtelijke afhandeling zal uiteindelijk uitwijzen wat er daarbij precies allemaal gebeurd is, maar het lijkt erop dat Layla ongewild werd doodgemarteld in de hoop om haar van haar lesbische geaardheid te verlossen. Mocht zoiets gebeuren in een strenggelovig katholiek gezin, dan zouden opiniemakers over elkaar struikelen om hun verontwaardiging uit te schreeuwen. In deze zaak blijft de maatschappelijke beroering echter heel beperkt. Het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding en de holebi-koepel Çavaria stelden zich slechts na lang aarzelen en met voelbare gêne burgerlijke partij in de zaak Layla. Holebi-activist Yvan Brys betreurde dit bovendien in deze krant omdat het de homofobie bij islamieten nog dreigt te versterken evenals het groeiend racisme onder homo's, 'en er is maar één partij in dit land die baat heeft bij dit soort onrust'.
Wat een onzin is me dat! De gang van zaken in onze samenleving is dat we homoseksualiteit (eindelijk) juridisch gelijkwaardig hebben gemaakt en dat de maatschappelijke aanvaarding ervan enorm is toegenomen. Het is misschien jammer voor de zielenroerselen van Komrij, maar deze evolutie is positief en moet actief verdedigd worden. De gedachten zijn uiteraard vrij en wie dat wil mag homoseksualiteit gerust tegennatuurlijk of zondig noemen. Maar dat er anno 2010 bij ons iemand ter dood wordt gebracht wegens zijn/haar seksuele geaardheid, is volstrekt onaanvaardbaar. Strategisch zwijgen is dan gewoon geen optie. Te meer daar de terughoudendheid bij moslims zeer groot is om onder ogen te zien dat de discriminatie van homoseksualiteit in hun geloofsgemeenschap veel groter en sterker is dan gemiddeld.
Toen er naar aanleiding van de zaak-Layla in de bevoegde Antwerpse gemeenteraadscommissie gevraagd werd aan de stedelijke overheid om meer inspanningen te doen inzake sensibilisering bij moslims, vroegen alle aanwezige raadsleden van Turkse of Marokkaanse oorsprong het woord om te ontkennen dat er zich grote problemen stelden. Dit terwijl men op veel Antwerpse scholen te horen krijgt dat men het in klassen met veel allochtone leerlingen nauwelijks nog aandurft om homoseksualiteit ter sprake te brengen. Dit probleem mag niet met de cultuurrelativistische mantel der liefde worden bedekt.
Voor een keer hoeft men trouwens niet eens te verwijzen naar het overnemen van westerse waarden, maar kan men eenvoudig verwijzen naar de eigen cultuur en geschiedenis. Eeuwenlang was het immers het christelijke Europa dat vol afschuw keek naar de moslimwereld met zijn wufte, decadente cultuur waarin de homo-erotiek nooit veraf was. Men leze er sommige verhalen uit Duizend-en-een-nacht maar eens op na. Homo-erotische sentimenten werden er van de achtste tot het begin van de twintigste eeuw aanvaard en gecultiveerd. De Encyclopedia of islam stelt dat homoseksualiteit in die periode een status had zoals in het oude Griekenland. Een blik op het eigen verleden zal misschien niet helpen om homofilie plotsklaps te omarmen, maar misschien wel om het minstens te aanvaarden als onderdeel van een menselijke samenleving.