De N-VA kiest vandaag voor 'zelfbestuur light'

De politicoloog Bart Maddens stelt voor dat de N-VA een deel van haar financiële middelen ter beschikking stelt van de Vlaamse Volksbeweging (VVB). Hij verwijt de N-VA dat ze de VVB stokken in de wielen steekt door de communautaire problematiek 'kunstmatig' van de agenda te houden. Dat de N-VA de VVB de facto zou overnemen is vele stappen te ver, en wat het communautaire betreft moet Maddens eens uitleggen wat de N-VA dan wel had moeten doen.

Bart Maddens werd in het verleden wel eens in de vitrine gezet als huisideoloog van de N-VA. Dat etiket stoorde hem mateloos. Terecht. Maddens is een onafhankelijke geest en zijn banden met de N-VA zijn onbestaande. Sedert de vorming van de regering-Michel doet hij zijn uiterste best om zich zo kritisch mogelijk op te stellen tegenover wat de N-VA uitvoert. Dat door hem verfoeide etiket zal nu hopelijk voldoende verbleekt zijn, wat ik hem overigens zeer gun.

Daar staat dan weer tegenover dat Maddens graag maatstaven hanteert die niet echt bruikbaar zijn in het concrete politieke leven. Verkiezingsuitslagen zijn bijvoorbeeld nogal cruciale elementen in het spel dat wij als politici spelen. Onze partij maakt vandaag werk van een 'zelfbestuur light'-project. De N-VA zorgt ervoor dat de Vlamingen een beleid krijgen dat hun voorkeuren in het stemhokje vertaalt. De drie Vlaamse regeringspartijen vertegenwoordigen samen 66,8 procent van het Vlaamse electoraat. Zoiets heet zelfbestuur, en het mag een sterke prestatie genoemd worden dat we daarin zijn geslaagd.

Maar het lukte ons in de concrete politieke situatie van vandaag spijtig genoeg niet om dat zelfbestuur ook structureel te verankeren. We kunnen niet waarborgen dat die keuze van de Vlaamse kiezer ook in de toekomst even bepalend doorweegt in het uitstippelen van het beleid als nu het geval is.

Er lagen dan ook slechts drie opties open: kiezen voor de lightversie; opteren voor de oppositie en nog eens vijf jaar het beleid van de vorige regering laten voortduren, of een staatsgreep plegen. De tweede mogelijkheid zou evenmin structureel zelfbestuur bieden (of zelfs nog verdere inbreuken daarop uitlokken), maar ook de kans laten voorbijgaan om het beleid inhoudelijk te laten aansluiten bij de wens van de Vlaamse kiezer. En dat van die staatsgreep, tja, het zal geen nieuws zijn als ik zeg dat we dat niet hebben overwogen.

De keuze voor de 'zelfbestuur light'-aanpak betekent absoluut niet dat het volwaardige Vlaamse zelfbestuur voor de N-VA geen prioritaire doelstelling meer zou zijn. Maar bij gebrek aan bondgenoten hebben we ons bij die realiteit van vandaag moeten neerleggen. Het regeerakkoord bepaalt dat we dat thema deze legislatuur in de koelkast laten zitten. Als loyale regeringspartij zullen wij die afspraak uiteraard nakomen, want de geboden kans om een beleidstrendbreuk te realiseren wilden we niet laten ontglippen. En ja, ook die mag wat ons betreft verder en sneller gaan, maar ik had het al eerder over de realiteit van de verkiezingsuitslag, als ik me niet vergis. Maddens heeft het niet begrepen op onze keuze voor de 'zelfbestuur light'-versie, maar maakt zelden duidelijk welke van de andere mogelijkheden hij wel verkiest.

Vingerknip

Enkele dagen geleden lanceerde hij op de nieuwswebstek Doorbraak.be het voorstel dat de N-VA een deel van de eigen financiële middelen ter beschikking zou stellen van de Vlaamse Volksbeweging (VVB). Ik ben vandaag penningmeester van de N-VA en was zowat een kwarteeuw actief in de VVB. Op de nieuwjaarstoespraak van de VVB in januari riep ik die vereniging op om zich te concentreren op het verbreden van het draagvlak bij het grote publiek voor volwaardig Vlaams zelfbestuur, dat zijn meest zuivere vorm vindt in de onafhankelijkheid. Meer dan één vingerknip van mijnentwege is dus niet nodig?

Helaas. Om van de correcte vaststelling dat de N-VA over veel ruimere middelen beschikt dan de VVB over te gaan naar het voorstel om de VVB de facto door de N-VA te laten overnemen, is vele stappen te ver. De VVB is een partijpolitiek onafhankelijke vereniging die geen formele banden onderhoudt met een politieke partij, en al zeker geen financiële. Het zou zeer onverstandig zijn aan dat beginsel zelfs maar een beetje te morrelen en de geloofwaardigheid van de VVB totaal onderuit te halen. Het grootste kapitaal van verenigingen als de VVB blijft de ongebondenheid.

Ik mag hopen dat het Bart Maddens niet verbaast dat de N-VA de middelen in belangrijke mate inzet om te werken aan de uitbouw van ons programma en aan de studie van de mogelijkheden om dat zo volledig mogelijk te realiseren. Dat mag de VVB er evenwel niet van weerhouden haar eigen specifieke rol te spelen, want die vereniging speelt een ander spel dan de N-VA en is dus ook niet gebonden aan de partijpolitieke en vooral parlementaire regels die de N-VA wel moet respecteren. Ik mag hopen dat de VVB die rol in volle onafhankelijkheid blijft vervullen en niet als onderdeel van een politieke partij, want de stem van het middenveld is bijzonder nuttig zolang ze die ongebonden laat horen.