In de illusoire wereld van Herman van Rompuy

Herman Van Rompuy heeft de lancering van zijn nieuw boek niet gemist. In een interview met Terzake (26/10/2010) liet hij zijn licht schijnen over een aantal Europese thema's. De situatie in ons land was natuurlijk weer niet veraf. Zo stelde de voorzitter van de Europese Raad dat Vlaanderen als een onafhankelijke lidstaat van de EU niet kan, bovendien niet wenselijk en dus pure nonsens is. De Europese Unie is gewoonweg niet in staat om taken van België over te nemen want de Unie is met louter 1% van het BBP 'budgettair onderontwikkeld'. Hij gooide er nog een uitsmijter bovenop door te stellen dat hij geen enkele nationalistische partij kent in de EU die pro-Europees is. Meer moest dat immers niet zijn.

In de politiek is blijkbaar alles goed om de anderen te tackelen. Van onwetendheid kunnen we hem niet betichten - hij is geen echte 'lover' van de N-VA maar kent de partij en haar voorzitter reeds jaren (kartel, Vlaamse regering, lokale samenwerkingsverbanden) - moet zijn uithaal dan louter begrepen worden als een puur interne inmenging in het Belgische politieke gebeuren? Een uitermate domme zet van de Europese "president", hij haalt er zich alvast de banbliksems mee op de hals van politici die hun natie een stem willen geven in Europa.

Tegelijkertijd zou men van de voorzitter van de Europese Raad toch mogen verwachten dat hij beter op de hoogte is van de verschillende partijstandpunten in het Europese politieke spectrum. De N-VA heeft het Verdrag van Lissabon goedgekeurd in alle parlementen, ook in het federaal parlement (nota bene toen Van Rompuy kamervoorzitter was!) vanuit de overtuiging dat de nieuwe uitdagingen als gevolg van de globalisering een supranationale aanpak vergen. Ons klimaat bewaken, grensoverschrijdende milieuproblemen aanpakken, veiligheid garanderen en migratie in goede banen leiden: Europa is voor ons het meest geschikte niveau om hiervoor oplossingen uit te werken. De N-VA schrijft zich als pro-Europese partij voluit in het Europese integratieproject in.

Europees Raadsvoorzitter Van Rompuy heeft zich in die korte tijd blijkbaar aardig genesteld in het clubje van Europese staats- en regeringsleiders. Hij vertrekt nog altijd vanuit van een statisch beeld van de ontwikkeling van het statenstelsel in Europa, terwijl dat natuurlijk altijd in beweging is geweest. Veel EU-lidstaten, zo ook de drie Beneluxlanden, maakten vroeger deel uit van een andere staat. Dat geldt eveneens voor heel wat van de nieuwe Oosteuropese lidstaten. Het voorbeeld van deze nieuwe staten die zich inschrijven in het Europese integratieproces toont aan dat de trends naar meer bevoegdheidsoverdrachten naar enerzijds de regio's en anderzijds de EU toe niet tegenstrijdig, maar complementair zijn. De interne uitbreiding van de EU, d.w.z. het streven naar rechtstreekse deelname aan de Europese integratie door naties als Vlaanderen, Schotland, Wales, Baskenland, Catalonië, enz. kadert in dat proces. Het laat hen toe om de uitdagingen van de globalisering te beantwoorden met een mix van eigen beleidspreferenties en van Europese samenwerking.

Het debat in deze regio's is dus een politieke discussie die in het huidige Europa allesbehalve irrelevant is. Het politieke gedachtegoed van de nationalistische partijen in Europa, zoals in Catalonië en Vlaanderen, is in wezen gelijk: het vormgeven van een samenleving op een niveau dat het best geschikt is om goed bestuur te organiseren. Ook tussen Europarlementsleden uit Vlaanderen, Catalonië, Schotland, Wales e.d. bestaat er om die reden een goede samenwerking. Daarbij "vergeet" Van Rompuy natuurlijk graag de verschillen tussen nationalistische partijen en smijt degenen die pleiten voor een democratisch en inclusief nationalisme op één hoopje met de extreem-rechtse variant daarvan. Alles is één pot nat, volgens Van Rompuy. Klinkklare onzin, natuurlijk, dat weet hij zelf ook.

Wij verwijzen de vroegere Belgische premier graag naar uitspraken van Jean-Luc Dehaene, eveneens ex-premier en prominent partijgenoot van Van Rompuy, die het continu evoluerend Europees politiek proces blijkbaar veel beter begrepen heeft. Zo stelde hij onlangs in een interview dat de natiestaat een uitvinding van de industrialisering is. Vandaag zit je echter in een andere maatschappij waarbij de globalisering grotere eenheden vereist. Het is om die reden dat we meer bevoegdheden aan Europa willen geven. Maar aan de andere kant laat die grotere eenheid ook toe om meer bevoegdheden te geven aan kleinere entiteiten zoals Vlaanderen of Schotland. Dixit Dehaene.

Precies die redenering is de filosofie van de N-VA en haar zusterpartijen binnen de Europese Vrije Alliantie (EVA). Regio's of deelstaten nemen het initiatief binnen de globalisering en het economische en Europese integratieproces. Dat de regio's daarbij aan belang winnen is dus een logische evolutie. Kleine landen als Denemarken, Ierland en Finland, deelstaten als Catalonië of Beieren, regio’s als Noord-Italië en Zuid-Nederland en nieuwe landen als Slovakije durven keuzes maken en een nieuwe economische identiteit verwerven met sterke culturele wortels. Men heeft dus geen grote natiestaten nodig om op een doeltreffende manier welvaart en welzijn veilig te stellen. Het beste voorbeeld hiervan is, o ironie, België, het land waarvan Van Rompuy zowat een jaar lang de eerste minister was. Het lamgeslagen federale bestuursniveau kan de omschakeling naar een geglobaliseerde economie gewoonweg niet meer aan. Van Rompuy heeft weliswaar tijdig het zinkend schip verlaten, helaas neemt hij nu ook vanuit zijn ivoren toren de vlucht vooruit.

Roestige vastheid.
Gijzelt nu ook Europa.
Naties beledigd.